Glutenintolerantie
Glutenintolerantie, ook wel coeliakie genoemd, is een aandoening waarbij men geen gluten kan verdragen. Glutenintolerantie komt voor bij ongeveer 1 op 100 mensen. Het immuunsysteem van mensen met coeliakie maakt immunoglobulines aan tegen gluten. Hierdoor wordt mettertijd de darmwand beschadigd. Het risico bestaat dat men op deze manier bepaalde voedingsmiddelen minder goed opneemt uit de voeding. Bovendien bestaat op lange termijn het risico op darmlymfoom, een soort kanker in de dunne darm, indien men niet strikt glutenvrij eet.
Glutenintlerantie of coeliakie mag niet verward worden met tarwe-allergie of glutenallergie.
Gluten is het belangrijkste eiwit in tarwe en bestaat uit gliadines en glutenines. Gluten zijn belangrijk voor de elasticiteit van brood. Ze komen niet alleen voor in tarwe, maar ook in gerst, rogge, kamut en spelt. Giadines bestaan voor een groot deel uit de aminozuren proline en glutamine, aangeduid met de term prolamines. Haver wordt als veilig beschouwd aangezien de prolamines in haver verschillen van die van de andere graansoorten. Toch zijn gevallen gekend met coeliakie patiënten die op haver reageren, waarschijnlijk tgv kruisreactiviteit thv de T-cellen. Verder bestaat er ook het gevaar van contaminatie tijdens oogsten en verwerken van haver door andere graansoorten.
Indien mensen met glutenintolerantie geen glutenvrij dieet volgens kan er ook een soort huiduitslag optreden, namelijk dermatitis herpetiformis. Bij strikt vermijden van gluten verdwijnen deze klachten.
Symptomen
Coeliakie kan aanleiding geven tot een erg divers klachtenpatroon dat erg individueel is. Sommige mensen met glutenintolerantie hebben nagenoeg geen merkbare klachten. Klassiek zijn de gastro-intestinale klachten: opgezette buik, darmkrampen, onwelriekende diarree. Er treedt malabsorptie op waardoor bepaalde voedingselementen onvoldoende worden opgenomen. Dit kan aanleiding geven tot een gebrek aan bepaalde vitamines, botontkalking, groeivertraging bij kinderen, gewichtsverlies en bloedarmoede. Opvolging door een allergie specialist is dan ook aangewezen.
Coeliakie wordt ook in verband gebracht met klachten zoals: vermoeidheid, hoofdpijn, depressie, angststoornissen en epilepsie.
Behandeling
De behandeling van coeliakie bestaat uit een strikt glutenvrij dieet. Wanneer men stopt met het eten van gluten zal de darmwand zich weer herstellen; ook eventueel andere klachten zullen dan verdwijnen.
Wel is het zo dat enkel mensen met een bewezen glutenintolerantie een glutenvrij dieet dienen te volgen. Indien je geen coeliakie hebt is er geen reden om gluten uit het dieet te vermijden.
